โรคอ้วน ภาวะน้ำหนักเกิน จุดเริ่มต้นสารพัดโรคที่ไม่ควรมองข้าม

ผลวิจัยล่าสุดที่เผยแพร่ในวารสาร Lancet ได้เน้นให้เห็นถึงปัญหาที่ร้ายแรงของโรคอ้วนที่กำลังเพิ่มขึ้นอย่างทวีคูณทั่วโลก เฉพาะในปี 2565 มีผู้คนมากกว่าหนึ่งพันล้านคนทั่วโลกต้องเผชิญกับปัญหาที่เกิดจากโรคอ้วน โดยที่อัตราการเพิ่มขึ้นของโรคอ้วนในผู้ใหญ่มากกว่าสองเท่าตั้งแต่ปี 2533 และเพิ่มขึ้นสี่เท่าในเด็กและวัยรุ่น (อายุ 5 ถึง 19 ปี) โรคอ้วนเป็นปัญหาที่ร้ายแรงที่กำลังเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยมีผลกระทบต่อสุขภาพและเศรษฐกิจของสังคมได้เป็นอย่างมาก 
 

โรคอ้วน (Obesity) คือ สภาวะที่เกิดจากการสะสมของไขมันในร่างกายมากเกินไป ซึ่งอาจเกิดจากการบริโภคพลังงานเกินความต้องการของร่างกายหรือการเคลื่อนไหวน้อย โรคอ้วนสามารถเป็นปัจจัยเสี่ยงให้เกิดโรคร้ายแรงอื่น ๆ เช่น โรคหัวใจ โรคเบาหวาน และความดันโลหิตสูง
 

ความอ้วนนั้นดูจากรูปร่างก็พอบอกได้ แต่ก็มีการวัดค่าอย่างละเอียดจากสูตรคำนวณดัชนีมวลกาย (Body Mass Index) ดังนี้ 

น้ำหนักตัว (กิโลกรัม) หารด้วย จำนวนยกกำลังสองของส่วนสูง (เมตร)

• ค่าดัชนีมวลกายที่เหมาะสมคือ อยู่ในช่วง 18.50 - 22.99
• หากอยู่ในระหว่าง 23.00-24.90 ถือว่าเป็นคนท้วม
• หากเกิน 25 ขึ้นไปจัดว่าเป็นคนที่มีนํ้าหนักเกินเกณฑ์
   

• การทานอาหาร:
  ○ ทานอาหารที่ให้พลังงานสูง ไขมันอิ่มตัว น้ำตาล แป้งขัดขาว มากเกินไป
  ○ ทานอาหารไม่เป็นเวลา กินจุบกินจิบ
  ○ ทานอาหารฟาสต์ฟู้ด อาหารแปรรูป อาหารสำเร็จรูป บ่อยๆ
• การไม่ออกกำลังกาย:
  ○ ขาดการเคลื่อนไหว นั่งทำงาน นั่งเล่น นอนเป็นเวลานาน
  ○ ไม่ค่อยออกกำลังกาย หรือออกกำลังกายน้อย
• ปัจจัยอื่นๆ:
  ○ พักผ่อนไม่เพียงพอ นอนดึก นอนน้อย
  ○ เครียด วิตกกังวล
  ○ สูบบุหรี่
  ○ ดื่มแอลกอฮอล์

ปัจจัยภายใน

• พันธุกรรม: บุคคลที่มีพ่อแม่เป็นโรคอ้วน มีโอกาสเป็นโรคอ้วนสูง
• ฮอร์โมน: ความผิดปกติของฮอร์โมนบางชนิด เช่น ฮอร์โมนไทรอยด์ ส่งผลต่อความหิว ความอิ่ม และระบบเผาผลาญ
• โรคประจำตัว: โรคบางชนิด เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคไทรอยด์ ส่งผลต่อระบบเผาผลาญ ทำให้เกิดโรคอ้วนได้ง่าย
• การรับประทานยาบางชนิด: ยาบางชนิด เช่น ยากล่อมประสาท ยาแก้แพ้ ยาฮอร์โมน ส่งผลข้างเคียง ทำให้เกิดน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น 
   

โรคอ้วนส่งผลเสียต่อร่างกายหลายอย่าง เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคเรื้อรังและอาการต่างๆ ดังนี้

• โรคระบบหัวใจและหลอดเลือด
• โรคเมทาบอลิกซินโดรม (Metabolic Syndrome)
• โรคเบาหวาน
• โรคมะเร็งต่าง ๆ
• โรคระบบทางเดินหายใจ
• โรคระบบกระดูกและข้อ
• โรคทางเดินอาหาร
• โรคระบบสืบพันธุ์
• โรคทางจิตเวช
• โรคอัมพฤกษ์ อัมพาต
• โรคทางผิวหนัง

ผลกระทบอื่นๆ 

• อ่อนเพลียเรื้อรัง
• นอนไม่หลับ
• ภาวะทางอารมณ์
• ภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
• เสี่ยงต่อการล้ม
• เสี่ยงต่อการบาดเจ็บ

ลดภาวะโรคอ้วนอย่างไรดี

• ควบคุมอาหาร จากการรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ อาหารแต่ละมื้อควรให้พลังงานที่เหมาะสมของแต่ละช่วงวัยและไลฟ์สไตล์ แต่หากวุ่นวายจะคำนวณหาแคลอรี่ที่รับประทานในแต่ละมื้อ แนะนำให้เลือกทานอาหารที่ให้พลังงานต่ำ เช่น อาหารต้ม นึ่ง แทนอาหารจากการทอด เน้นโปรตีนจากปลา ลดขนมหวาน ของขบเคี้ยว
• ออกกำลังกายควบคู่ไปกับการควบคุมอาหาร เพื่อการเผาผลาญพลังงานมากขึ้น และสุขภาพที่ดีขึ้น โดยควรออกกำลังกายอย่างน้อย 30 นาทีขึ้นไป สัปดาห์ละ 3-4 ครั้ง
• การผ่าตัดลดน้ำหนัก หรือที่เรียกว่าการผ่าตัดกระเพาะอาหารเพื่อลดน้ำหนัก เป็นวิธีการรักษาที่สำหรับผู้ที่มีน้ำหนักเกินหรือเป็นโรคอ้วน ซึ่งไม่สามารถลดน้ำหนักได้ด้วยวิธีอื่น ๆ
   

การใช้ยาลดความอ้วนเป็นอันตรายต่อสุขภาพได้ เนื่องจากมีผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้หลากหลาย ทั้งผลกระทบต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด และความเสี่ยงที่ทำให้เกิดอาการ อัมพฤกษ์ หัวใจเต้นผิดจังหวะ หรือความดันโลหิตสูง อย่างไรก็ตาม หากจำเป็นต้องใช้ยาลดความอ้วน ควรใช้ภายใต้การควบคุมของแพทย์โดยเฉพาะ ห้ามซื้อมาใช้เองเด็ดขาด เพราะยาลดความอ้วนมักเป็นวัตถุออกฤทธิ์ มีผลข้างเคียงสูงทั้งต่อหัวใจและหลอดเลือดอาจเสี่ยงต่อการเสียชีวิตได้

การเตรียมพร้อมรับมือกับค่าใช้จ่ายด้านการรักษาพยาบาลที่อาจเกิดขึ้น ด้วยการมีประกันสุขภาพจาก ชับบ์ ไลฟ์ ที่มอบคุ้มครองค่ารักษาพยาบาลและผ่าตัด ประกันชดเชยรายได้ และประกันโรคร้ายแรง ช่วยให้อุ่นใจได้ว่าเมื่อเจ็บป่วยขึ้นมา จะสามารถรับการรักษาพยาบาลได้อย่างหมดกังวลเรื่องค่าใช้จ่าย

อ่านบทความที่น่าสนใจจากทาง ชับบ์ ไลฟ์ ประกันชีวิต ได้ ที่นี่:

• โรคเก๊าท์ ป้องกันได้ รู้สาเหตุ อาการ วิธีรักษา และอาหารที่ควรเลี่ยง
• ทุเรียนห้ามกินกับอะไร? อันตรายถึงชีวิต!
• รู้ทันป้องกันได้“อาการโรคเบาหวาน”ภัยเงียบคุกคามสุขภาพ